Szmuglerzy kwiatów
Wernisaż: 03 września, godzina 20
Wystawa: 04.09 – 19.09.2021
Kurator: Adam Mazur
Miejsce: Goyki 3 Art Inkubator
Spotkanie z Arturem Żmijewskim prowadzone przez Adama Mazura: 18.08, godzina 18
Szmuglerzy kwiatów to wystawa o poszukiwaniu piękna i nowych sposobów widzenia starych jak sztuka tematów – aktu i martwej natury. Wystawa jest inspirowana nagradzanym cyklem zdjęć i książką Diany Tamane (Łotwa) poświęconym matce, babce i prababce artystki. Tytułową szmuglerką jest babka Tamane przyłapana podczas nielegalnego przekraczania granicy. Kobieta chciała złożyć kwiaty na rodzinnym grobie, który po rozpadzie ZSRR i zmianach geopolitycznych został po drugiej stronie granicy z Rosją. Tamane fotografuje kwiaty, fotografuje rodzinne relacje, używając konwencji fotografii amatorskiej i wernakularnej, opowiada historię relacji między kobietami i pokoleniami rodziny w nieszablonowy i współczesny sposób.
Drugim artystą podejmującym stary jak fotografia temat martwej natury jest Błażej Pindor. Artysta znany z zamiłowania do fotografii architektury modernistycznej podejmuje w cyklu Skorupy temat polskiej ceramiki modernistycznej zbieranej i sprzedawanej przez swoją żonę, przekształcając tę ceramikę w obraz, w rodzaj tableau wykorzystującego estetykę glitch i postinternetów. Zrywając z fotograficzną ortodoksją, Pindor śmiało wchodzi w kolor i manipulację obrazem, by finalnie stworzyć piękne, plastyczne, a także na swój sposób dekoracyjne obrazy.
Piękna, ale cielesnego, dotyczą czarno-białe akty Violety Bubelyte. Gwiazda litewskiej fotografii od początku lat 80. XX wieku konsekwentnie fotografuje siebie, inscenizując proste i poruszające obrazy. Bubelyte należy do klasyczek sztuki współczesnej i jest porównywana z Francescą Woodman czy Cindy Sherman. Na wystawie w Sopocie pokazane są najnowsze zdjęcia z autobiograficznego cyklu Bubelyte. Artystka zmiękcza obraz, manipuluje i multiplikuje własną postać, wprowadza także element literackiej metafory poprzez nadanie poszczególnym fotografiom znaczących tytułów.
Prezentację współczesnych zmagań z tradycją fotografii modernistycznej, z formatami aktu i martwej natury domyka najnowszy cykl Artura Żmijewskiego, artysty zaliczanego do klasyki polskiej sztuki krytycznej. Czarno-białe zdjęcia nawiązują wprost do eksperymentów XIX-wiecznych klasyków Eadwearda Muybridge’a i Étienne-Julesa Mareya, w nietypowy sposób prezentując nienormatywne ciało. Wielokrotna ekspozycja sprawia, że portret młodej kobiety zbliża się do abstrakcji. Uchwycone na pojedynczym obrazie kolejne fazy ruchu ciała dynamizują zdjęcia. Modernistyczny zabieg fotograficzny użyty do reprezentacji ciała paradoksalnie zbliża obraz do ideału klasycznego piękna, stanowiąc rodzaj akademickiego studium.
Tytułowi Szmuglerzy kwiatów to grupa artystów używających fotografii jako narzędzia przydatnego w poszukiwaniu piękna. Fotografia wydaje się wciąż efektywna w nawiązywaniu i wizualizowaniu relacji z rzeczywistością, z rzeczami i ludźmi.
Violeta Bubelytė ur. 27.10.1956 w wiosce Audronys w regionie Rakiszki. W 1975 r. ukończyła w Wilnie liceum nr XXIII (obecnie gimnazjum Szymona Dowkonta). Pracowała jako laborantka w Instytucie Botanicznym, jako księgowa w bazie uzupełnień Zarządu Uzdrowisk, jako operatorka w Centrum Obliczeniowym, a w l. 1980–1991 działała w Litewskim Stowarzyszeniu Fotograficznym. Od roku 1992 pracowała jako fotografka prasowa w tygodniku „Amžius”, w wydawnictwie Dienos Leidykla, w magazynie „Moteris” i, do roku 2016, w gazecie „Verslo žinios”.
Od 1980 r. członkini Stowarzyszenia Litewskich Artystów Fotografików (obecnie Litewskiego Stowarzyszenia Fotograficznego), od 2005 r. ze statusem artystki.
W 1999 r. Międzynarodowa Federacja Sztuki Fotografii (FIAP) przyznała jej tytuł Artysty Fotografika (AFIAP). Wystawia swoje prace od 1980 r. Jej fotografie znajdują się w zbiorach Litewskiego Stowarzyszenia Fotograficznego, Litewskiego Muzeum Sztuki, Muzeum MO oraz Francuskiej Biblioteki Narodowej.
Błażej Pindor (ur. 1973 r.) – fotograf, absolwent Akademii Sztuk Scenicznych na Wydziale Filmu i Telewizji (FAMU), studiował również architekturę na Politechnice Warszawskiej. Jest autorem cykli fotograficznych, m.in. Rewizyta u Romualda Gutta (2013–2014), Nowa rzeźba miejska (2013–2015), Smyk (2014–2016), Dekapitalizacja (2017). Stypendysta Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w 2013 r. Jest autorem fotograficznej części albumowej w książce Waldemara Baraniewskiego Pałac w Warszawie (Fundacja Raster, współpraca: Muzeum Sztuki Nowoczesnej, Warszawa 2014) oraz książki Warszawa Gutta (Fundacja Raster, Instytut Architektury, Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki, Warszawa 2018).
Diana Tamane (Łotwa/Estonia, 1986) ur. w Rydze, dzieli swój czas na mieszkanie i pracę pomiędzy Tartu i Rygą. Fotografia jest podstawowym środkiem wyrazu artystki, która wypowiada się także poprzez sztukę wideo, dźwięki, tekst i przedmioty znalezione. Absolwentka Akademii Sztuki w Tartu, brukselskiej Szkoły Sztuki oraz HISK w Gandawie. Jej prace wystawiano m.in. na I Międzynarodowym Biennale Sztuki Współczesnej w Rydze, w Centrum Sztuki Współczesnej kim?, na festiwalu sztuki współczesnej Survival Kit, w Miejskim Muzeum Sztuki Współczesnej S.M.A.K (Belgia), Muzeum Winterthur (Szwajcaria), na Triennale w Katmandu (Nepal), podczas Surplus Space (Chiny). W 2020 r. APE opublikowała swoją pierwszą książkę Flower Smuggler, nominowaną do narody za książkę fotograficzną Paris-Photo Aperture Foundation. Laureatka Rencontres d’Arles Book Award za rok 2020.
Artur Żmijewski (ur. 1966r. ) klasyk sztuki krytycznej i sztuki ciała, regularnie krytykowany, cenzurowany, atakowany, szkalowany, ale też niezłomny w swojej drodze i do pewnego stopnia wyklęty. Z wykształcenia rzeźbiarz, z zawodu twórca wideo, z pasji malarz, a na kuratorskie zamówienie także fotograf.
