Pierwsza edycja festiwalu Literacki Sopot odbyła się w 2012 roku, a obecnie Literacki Sopot to jeden z najważniejszych festiwali literackich w Polsce. Festiwal ma charakter non-profit, a udział w wydarzeniach jest bezpłatny.
Edycja 2012 była spotkaniem z polskim reportażem. W kolejnych latach tematem wiodącym były literatury wybranego kraju lub regionu. Odbyły się edycje: skandynawska, rosyjska, czeska, izraelska, hiszpańskojęzyczna, francuska, brytyjska, włoska, kanadyjska, irlandzka, niemiecka czy kraje regionu Morza Bałtyckiego.
W gronie osób, które gościliśmy, znalazły się m.in. Aleksandra Marinina, Walerij Paniuszkin, Radka Denemarková, Jiří Menzel, Etgar Keret, Olga Tokarczuk, David Grossman, Édouard Louis, Javier Cercas, Almudena Grandes, Alain Mabanckou, Sarah Hall, Zadie Smith, Esi Edugyan, Michael Crummey, Margaret Atwood, Bernardine Evaristo, Valeria Parrella, Donato Carrisi, Joyce Carol Oates, Elizabeth Strout, Lucy Caldwell, Sebastian Barry, Antje Rávik Strubel, Zsuzsa Bánk i wiele innych.
Dzięki spotkaniom z zagranicznymi autorami i autorkami festiwalowa publiczność może poznać różne sposoby myślenia o świecie, charakter krajów, z których pochodzą, oraz towarzyszące im odmienności kulturowe, ale także to, co nas łączy.
Nieodzownym elementem festiwalu są debaty podejmujące ważne tematy społeczne, stawiające niekiedy trudne pytania i odnoszące się do tego, co aktualnie najbardziej żywe w debacie publicznej.
W programie festiwalu znajdują się także liczne spotkania z polskim twórcami i twórczyniami w stałych cyklach, m.in. Nogaś w Parku, (Nie)pamięć; Debiuty, (h)Historia, My, Wokół komiksu, Wokół fantastyki.
Stałym punktem programu są także targi książki, ale z literaturą można się spotkać w Sopocie w najróżniejszych formach – podczas czytań i słuchowisk pod hasłem Literacki teatralny, pokazów filmowych w ramach Literackiego filmowego czy dzięki przemyślanej ofercie warsztatów w ramach Literackiego dla dzieci i Literackiego YA.
Literacki Sopot był zwycięzcą plebiscytu na Kulturalny Sztorm Roku 2012 organizowanego przez „Gazetę Wyborczą Trójmiasto”, a w 2016 roku wygrał głosami słuchaczy plebiscyt Radiowego Domu Kultury Programu 3. Polskiego Radia w kategorii Wydarzenie. Siódma edycja festiwalu została uznana za wydarzenie roku 2018 w plebiscycie Pomorskie Sztormy. W 2019 roku Literacki Sopot otrzymał znak jakości EFFE Label przyznawany przez sieć europejskich festiwali EFFE. To symbol przynależności do grupy wyjątkowych i innowacyjnych wydarzeń kulturalnych na mapie Europy. W 2020 roku festiwal zwyciężył w Sopocie w plebiscycie Supermiasta „Gazety Wyborczej”.
Dyrektorka festiwalu: Joanna Cichocka-Gula (2012-2024)
Koordynatorka i programerka festiwalu: Marta Czarnecka
Zespół festiwalu: Kamil Antoniuk, Patryk Danielewicz, Joanna Fryda, Mateusz Gierc, Monika Górka, Monika Górska, Michał Jeziorski, Agnieszka Kochanowska, Aleksandra Książkiewicz, Marceli Kulesz, Barbara Lewinska, Weronika Morawiec, Małgorzata Muraszko, Joanna Nawrocka, Magdalena Pierzchała, Agnieszka Rek-Gornowicz, Antoni Siemiński, Katarzyna Sobczak, Marta Szadowiak
Od 2025 r. Dyrektorką festiwalu jest Marta Czarnecka.