Zapraszamy do przeczytania fragmentów tekstu Kuby Zubrzyckiego „Srebrzysko”. Tekst ten jest punktem wyjścia do pracy nad dramatem.
Kuba Zubrzycki
“SREBRZYSKO”
prezentowany fragment stanowi punkt wyjścia do pracy nad dramatem.
SERENA Dlaczego nie możemy wyjść na powietrze?
WIKIPEDIA Panuje epidemia, idiotko.
ANIMATOR Proszę, bez takich.
SERENA Ja chcę wyjść. Myślę, że wszystkim nam już odbija.
WIKIPEDIA W szpitalu psychiatrycznym nam odbija? Naprawdę?
ANIMATOR Posłuchajcie. Realia są takie jakie są. Nic na to nie poradzimy. Ale to co możemy, to przynajmniej spróbować zrobić coś dla społeczności, czyli dla dobra nas wszystkich.
Leszek podnosi rękę.
ANIMATOR Tak Leszku?
LESZEK Ja chciałem powiedzieć, że to są ostatnie godziny naszych pięciu minut.
ANIMATOR Nie bardzo wiem co chcesz przez to powiedzieć.
WIKIPEDIA Przez pierwszy miesiąc zakażonych zostanie 3226 osób z czego umrze 65. Oczywiście oficjalnie. Nieoficjalnie…
ANIMATOR Ja nie chcę o tym słyszeć. W ogóle myślę, że my nie potrzebujemy…
WIKIPEDIA Dlaczego?
ANIMATOR Ponieważ ja mam na przykład dosyć informacji.
WIKIPEDIA Ty masz dosyć informacji? Ty?
ANIMATOR Tak.
WIKIPEDIA To co ja mam powiedzieć?
ANIMATOR Wiem co muszę wiedzieć i to mi wystarcza.
WIKIPEDIA Skąd ta pewność?
ANIMATOR Nie chcę nic więcej wiedzieć. Tak lepiej?
WIKIPEDIA To posłuchaj tego. Osiemdziesięciopięcioletni były prezydent Portugalii, Antonio Ramalho Eanes wezwał seniorów, dziadków, babki, obywateli swojego kraju w wieku emerytalnym do rezygnowania z respiratorów w sytuacji zakażenia korona wirusem. „Przekażmy respirator młodszemu pacjentowi, który ma żonę i dziecko”. Tak powiedział. A kto by dzisiaj oddał swój respirator, jak tu nikt nawet papierem toaletowym nie chce się podzielić?
ANIMATOR Nie jesteśmy w Portugalii. Jesteśmy tutaj.
WIKIPEDIA Jesteśmy tutaj i pokaż mi proszę oddział na którym jest papier w kiblu.
ANIMATOR Papier wydaje salowa o 6 rano.
WIKIPEDIA A jak mi się nie chce rano tylko wieczorem to mam w zębach przez cały dzień nosić ten papier żeby mi nikt nie ukradł?
Po chwili.
ANIMATOR Posłuchajcie. Spróbujmy zrobić coś dobrego. Dla siebie. Dla grupy. Dla społeczności. Bądźmy dla siebie dobrzy. Przez chwilę. Ja chciałbym z wami zrobić przedstawienie. Spektakl teatralny. Tutaj. Dzisiaj. W ramach naszych zajęć. Tylko bardzo bym prosił, żeby każdy z was coś mi o sobie opowiedział. Żebyśmy się poznali…
WIKIPEDIA A oddałbyś mi swój respirator?
ANIMATOR Gdybym go nie potrzebował.
WIKIPEDIA A właśnie gdybyś potrzebował. Jestem od ciebie młodsza. Na przywołanie dowolnego hasła z moich zasobów potrzebuję…
ANIMATOR I co z tego?
WIKIPEDIA Z punktu widzenia społeczności jestem dużo bardziej użyteczna i społeczność miałaby ze mnie dużo większy pożytek. Oddałbyś mi swój respirator?
LESZEK Ja bym ci oddał.
po chwili.
LESZEK W LESZKU A ja nie.
po chwili
SERENA No to raz mówi, żeby oddał a raz nie. Się zdecyduj.
ANIMATOR Leszku. Wszystko dobrze?
po chwili
LESZEK 29 kwietnia 1986 roku miałem pięć lat. Moja mama zabrała mnie do szpitala w którym pracowała jej koleżanka. Dzień był… zresztą jakie znaczenie ma to jaki był dzień. Koleżanka z tego szpitala przyniosła dwie porcje płynu Lugola. Mama kazała mi wypić prosto z takiej nakrętki. Nie pamiętam tego smaku. Koleżanka pielęgniarka podała drugą porcję mamie i powiedziała wypij. Mama popatrzyła na nią i powiedziała, że to przecież dla dzieci. Koleżanka pielęgniarka powtórzyła, wypij. Jak nie wypijesz to umrzesz. Ten reaktor co to wybuchł wyzwolił takie promieniowanie, że jeśli nie wypijesz to umrzesz. A moja mama… a moja mama mówi, że jak ona wypije to nie starczy dla jakiegoś dziecka, bo ten płyn Lugola był przeznaczony dla dzieci. Żeby w pierwszej kolejności ratować dzieci. I chciałbym się zapytać kogo do cholery dzisiaj byłoby stać na taki gest? Bo nie powiedział tego osiemdziesięciopięcioletni były prezydent, który wiódł bardzo dostatnie życie, tylko moja trzydziestoczteroletnia matka, która całe życie miała mieć dopiero przed sobą?
po chwili
LESZEK To właśnie tego dnia narodziła się we mnie ta idea, która mnie poprowadziła w późniejszym życiu do czynu… do działania.
ANIMATOR Prawie się nabrałem Leszku.
SERENA To znaczy, że umarła ta matka, czy nie umarła?
ANIMATOR Posłuchajcie. Chcę z wami zrobić przedstawienie. Zróbmy spektakl. Spróbujmy przez chwilę nie myśleć o tym co się dzieje na zewnątrz.
cisza.
ANIMATOR Dobrze? Ja chciałbym was poznać…
SERENA Nazywam się Serena i jestem dziewicą.
ANIMATOR Chcesz nam o tym opowiedzieć?
SERENA Postanowiłam sprzedać moje dziewictwo ponieważ jest to najłatwiejszy i najszybszy sposób żeby zdobyć pieniądze i uważam, że nie znajdę chłopca, który doceni mnie należycie.
ANIMATOR A za ile Sereno zdecydowałaś się sprzedać swoje dziewictwo?
SERENA Sto tysięcy euro, ale licytacja zakończy się dopiero kiedy osiągnę pełnoletniość.
LESZEK Miała być demokracja a tu każdy wygaduje to co chce.
Cisza.
ANIMATOR Tylko to chciałeś nam powiedzieć?
LESZEK Ja mogę bardzo długo, to znaczy to nie może być tak, że ta pani, panienka tak sobie, że o… seks i seks, bo ja jeszcze raz mówię… mnie popchnęła do działania wielka sprawa paniedzieju. Wielka rzecz, sprawa, naród. Narodowa sprawa, rzec by można.
LESZEK W LESZKU Powiedział tajny współpracownik…
LESZEK Milczeć ścierwo!!! Gównojadzie!!! Kiedy ja dokonałem zwrotu o 360 stopni i kiedy stałem na czele strajku, to ty przy maminym cycku…
LESZEK W LESZKU A ty jakiego cycka ssałeś? Postkomunistycznego ogromnego cyca.
ANIMATOR Już. Wystarczy.
LESZEK Mnie nikt za przeproszeniem nie będzie ust zamykał i kneblował mi gęby i w ogóle mordy sobie mną i strajkiem wycierał.
LESZEK W LESZKU A czy to wiadomo? Pytam się? Czy to wiadomo czy on nie był agentem? Wiadomo? A te pieniądze wygrane na loteriach?
ANIMATOR Ja was bardzo proszę…
Cisza.
SERENA A może czelendż zrobimy?
WIKIPEDIA Chcesz czelendż to za dziesięć złotych obiad dla rodziny ugotuj. To jest czelendż.
Cisza.
ANIMATOR To może jak już zabrałaś głos to nam coś powiesz?
WIKIPEDIA Przeciętny człowiek zjada w przeciągu swojego życia 11 krów, 27 świń, 30 owiec, 80 indyków, 2400 kurczaków, 4500 ryb.
ANIMATOR Dziękuję ci bardzo, ale miało być o sobie.
WIKIPEDIA O sobie. Dobrze. Powiem o sobie. 20 bilionów odwiedzonych stron. ponad 4 miliony zarejestrowanych użytkowników a jak proszę o małą zbiórkę, o cokolwiek, to już nie ma komu. Każdy by tylko brał i sprawdzał… ile lat ma królowa Elżbieta, jaka jest średnia długość penisa. Dostęp do największego zbioru haseł w historii… od ręki… i to co jest najistotniejsze to średnia długość penisa. Ale żeby dać coś od siebie… pierdolone, niewyedukowane, niedojebane… gnoje.
Długa pauza.
ANIMATOR Co teraz czujesz?
WIKIPEDIA Pustkę czuję. Wiem wszystko i czuję pustkę.
po chwili.
ANIMATOR Posłuchajcie. Chciałbym żebyśmy wystawili bajkę. Pozbierajmy proszę wasze ulubione bajki i na ich podstawie stwórzmy przedstawienie. Jaka jest twoja ulubiona bajka?
WIKIPEDIA Brzydkie kaczątko.
ANIMATOR Dlaczego?
WIKIPEDIA Bo jest piękna. Po prostu.
ANIMATOR Dobra. Wyobraź sobie, że jesteś brzydkim kaczątkiem. Jesteś tą postacią. Opowiedz nam gdzie teraz jesteś i co czujesz w miejscu w którym się znajdujesz.
WIKIPEDIA Jestem wśród moich bliskich. Moja mama, a raczej kaczka, którą uważam za mamę chce mi coś powiedzieć, ale nie słyszę jej głosu. Widzę moich braci i siostry, ale oni jakoś tak nerwowo kręcą łebkami. To znaczy rozglądają się.
ANIMATOR Czują obecność człowieka?
WIKIPEDIA Ludzie są wszędzie w około. Przechodzą, patrzą na nas. Przyglądają się. Są tu też inne zwierzęta. Są gady, płazy, inne ptaki. Wszystkie pozamykane. Wszystkie tak przerażone, że dosłownie srają pod siebie ze strachu.
ANIMATOR Przestań. Nie bawimy się w to.
WIKIPEDIA To jest moja historia brzydkiego kaczątka.
LESZEK Ja muszem się wtrącić bo panienka ma racje. Bajka jest jej a demokracja to jest tak, że każdy ma swoją bajkę i ma święte prawo ją mieć.
ANIMATOR Dobrze. Proszę.
WIKIPEDIA Człowiek, który przywiózł nas na ten bazar otwiera klatkę z moją mamą i chwyta ją za gardło. Mama próbuje krzyczeć ale uścisk dławi jej krzyk. Mama tylko patrzy na mnie po czym ostry tasak odcina jej głowę. Następnie nóż, który leżał do tej pory na desce rozcina jej korpus i mężczyzna wyrzuca z niej jednym ruchem ręki wszystkie wnętrzności, które rozlewają się po stole niczym po ofiarnym stole. Wydawałoby się, że zaraz arcykapłan wywróży z nich przyszłość, ale nic takiego się nie dzieje. I wtedy pośród pływających we krwi jelit i błon dostrzegam malutkie serduszko mojej mamy, które wciąż jeszcze bije. I przypominam sobie jak tuliłam kiedyś głowę do jej piersi, by poczuć to delikatne bicie jej kochanego serduszka. I nie wiem jak to się dzieje, ponieważ moje oczy nie mają gruczołów łzowych, ale moje oczy… tak moje oczy zachodzą łzami. Wtedy serce mojej mamy, leżące na stole przestaje drgać, bo biciem tego już chyba nazwać nie można. Mam wrażenie, że w tej samej chwili moje serce również przestaje bić, ale na moje nieszczęście wciąż żyję. Wtedy wskazuje mnie palcem jakiś mężczyzna w podeszłym wieku i dłoń sprzedawcy otwiera klatkę, która trzeszczy ze strachu razem ze mną. Kiedy kładzie mnie na blacie na tym chińskim straganie, mam wrażenie, że wszystko wokół zamiera, ale tak się nie dzieje. Mój los nikogo nie interesuje. Wtedy sprzedawca podnosi w górę tasak. Czuję w nozdrzach zapach krwi mojej matki. Zamykam powieki bo wiem, że zaraz będzie po wszystkim. Wtedy łza, która zakręciła się w kąciku moich powiek wypada i miesza się na blacie z krwią, strachem, żalem, złością, fekaliami mojej matki i tysięcy innych zwierząt zarżniętych w tym miejscu. Przez następnych kilka miesięcy ta diabelska mieszanka będzie mutować, mutować i mutować, aż w końcu wróci do swoich prawowitych właścicieli i sprawi, że to oni zostaną zamknięci w swoich klatkach i panicznie zaczną się bać. Pocieszające jest jednak to, że żadne ze zwierząt nie zachoruje na tę śmiercionośną chorobę. Kupiec, który chciał mnie kupić przygląda mi się uważnie i mówi- to nie kaczka, to łabędź. Koniec.
ANIMATOR Świetnie. To kto będzie sprzedawcą? Nikt? Leszku? Nie chcesz? A mamą? Serena?
SERENA Mnie się nie podoba ta bajka.
ANIMATOR Mnie również.
————————–
Kuba Zubrzycki urodził się 9.10.1981 w Lublinie. W 2015 r. ukończył Wydział Reżyserii w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi. Autor scenariuszy i reżyser filmów fabularnych i dokumentalnych, a także reżyser teatralny. Wolontariusz Stowarzyszenia Monar- organizator zajęć teatralno-filmowych w placówce w Gdańsku. Wolontariusz Fundacji La Strada- organizacji przeciwdziałającej handlowi ludźmi i niewolnictwu.